Những bất thường kinh nguyệt ở tuổi vị thành niên

Ở mốc thời gian nào, cha mẹ cũng luôn bên con, lo lắng cho con....Nhưng đặc biệt, thời điểm phát triển tâm, sinh lý, mà người ta vẫn gọi là “tuổi dậy thì” là thời điểm cực kỳ quan trọng mà cha, mẹ cần quan tâm, chú ý đến con nhiều hơn. Ở bé gái, biểu hiện thường gặp là có hành kinh. Khi bắt đầu có kinh, chứng tỏ con đã “lớn” và phát triển sinh lý bình thường. Tuy nhiên, cha mẹ không vì thế mà lơ là với những hiện tượng bất thường như: hành kinh muộn, rong kinh, vô kinh, thong kinh... vì đây là nguyên nhân ẩn chứa nhiều bệnh tật.

1. Hành kinh muộn

Tuổi có kinh bình thường: từ 13 đến 15 tuổi (có trường hợp bé gái có hành kinh từ tuổi 12)

Tuổi có kinh muộn: những trường hợp trên 16 tuổi mới hành kinh lần đầu. 

Nguyên nhân:

- Do buồng trứng kém phát triển hoặc phát triển muộn.

- Do cơ thể thiếu dinh dưỡng hoặc bệnh tật.

Điều trị:

- Trong độ tuổi từ 13 đến 15, nếu thấy con vẫn chưa có kinh, cha mẹ cần bổ sung đầy đủ dưỡng chất cho con để con phát triển toàn diện về thể chất (con quá gầy yếu).

- 18 tuổi nếu con vẫn chưa có kinh, cần đưa con đi khám tại các chuyên khoa y tế xem nguyên nhân do đâu để có hướng điều trị phù hợp. 

2. Rong kinh 

Thời gian kinh nguyệt của người bình thường: từ 3 đến 5 ngày.

Thời gian kinh nguyệt bất bình thường (rong kinh): kéo dài trên 7 ngày

Triệu chứng:

- Hành kinh ra nhiều.

- Da xanh xao, thiếu máu, mệt mỏi.

Điều trị:

- Thời gian kinh nguyệt, hạn chế làm những việc nặng, đặc biệt mang vác, xách nặng….để tránh rong kinh.

-  Tránh suy nghĩ nhiều, vì stress cũng là nguyên nhân ảnh hưởng đến lượng kinh trong thời gian kinh nguyệt.

Nguy cơ do rong kinh 

- Ra huyết kéo dài tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển, dẫn đến viêm đường sinh dục.

- Viêm nhiễm lan tỏa lên hai vòi trứng, làm hẹp hoặc tắc hai vòi trứng, gây chửa ngoài tử cung hoặc vô sinh.

- Rong kinh cũng có thể gây rối loạn phóng noãn (rụng trứng) - một nguyên nhân gây vô sinh.

Lưu ý: Rong kinh rất dễ dẫn đến vô sinh, vì vậy, cần điều trị sớm căn bệnh này và chua vo sinh

3. Vô kinh 

Con gái quá 18 tuổi mà vẫn chưa có hành kinh gọi là vô kinh.

 Nguyên nhân:

- Do rối loạn nội tiết của trục dưới đồi tuyến yên và buồng trứng với biểu hiện: vú bé, không có lông mu, lông nách, âm hộ nhỏ.

- Do rối loạn nhiễm sắc thể giới tính.

- Do sự bất thường ở bộ phận sinh dục (không phát triển một phần hoặc hoàn toàn).

- Cơ quan sinh dục không phát triển hoàn toàn (không có tử cung hoặc buồng trứng), bệnh nhân sẽ thực sự bị vô kinh. 

Điều trị:

Tất cả các trường hợp vô kinh đều phải được thăm khám và điều trị tại các cơ sở chuyên khoa y tế.

4. Bế kinh

Nguyên nhân

- Do cơ quan sinh dục không phát triển một phần.

- Bệnh nhân vẫn có hành kinh nhưng huyết dịch bị ứ lại, không chảy ra ngoài và gọi là bế kinh. 

Các triệu chứng bế kinh

- Đến tuổi dậy thì, bệnh nhân bị đau bụng vùng dưới, dau bung kinh đều đặn hằng tháng, mỗi lần 3-4 ngày, sau đó trở lại bình thường.

- Những tháng sau, đau tăng hơn trước 5-6 lần, sau đó xuất hiện một khối trên xương mu khiến bệnh nhân đau đớn quằn quại.

- Bệnh nhân thấy nặng, căng tức ở âm hộ. Khi vén 2 môi bé sẽ thấy màng trinh bị huyết kinh làm giãn căng và có màu tím.

Các trường hợp bế kinh và cách điều trị

Bế kinh do màng trinh không thủng

Cách điều trị:

Rạch thủng màng trinh thì huyết kinh sẽ thoát ra ngoài.

Bế kinh do khiếm khuyết ở âm đạo

Do âm đạo có vách ngăn ngang hoặc không phát triển ở đoạn dưới nên huyết kinh không chảy ra ngoài được.

Cách điều trị:

Cắt vách ngăn hoặc mổ tạo hình phần âm đạo không phát triển.

Bế kinh do không có âm đạo

Do hệ thống sinh dục chỉ có tử cung và buồng trứng mà không có âm đạo nên huyết kinh bị đọng lại trong tử cung và tràn lên vòi tử cung. 

Cách điều trị:

Những trường hợp bế kinh do không có âm đạo rất khó điều trị, phải phẫu thuật tạo hình âm đạo.

Nguy cơ từ bế kinh

- Huyết kinh không thoát ra được sẽ làm căng phồng tử cung rồi tràn lên vòi trứng, gây căng giãn.

- Lâu ngày, niêm mạc ở 2 cơ quan này bị phá hủy, vòi trứng có thể vỡ ra do căng giãn quá mức, khiến bệnh nhân không thể có thai.

- Ngoài ra, sự ứ đọng huyết kinh còn tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển, gây viêm nhiễm tử cung, vòi trứng sau đó vỡ ra gây viêm ổ bụng.